2. اکنون باید دانست اساسا بیانیه ماموریت باید واجد چه ویژگیای باشد. بیانیه مأموریت mission statement عبارت از سند تدوینشدهای است که اهداف باثبات و منحصر به فرد سازمان، نهاد یا یک دولت در عالیترین شکل ساختاری را تعریف میکند: اینکه چرا سازمان یا دولتی وجود دارد، اهداف آن چیست، میخواهد به چه چیزی برسد. اینها برخی سؤالات اساسی هستند که بیانیه مأموریت قصد دارد پاسخ دهد. بیانیه مأموریت در برگیرنده اهداف، ارزشها، عقاید، و مزیت رقابتی است. در واقع بیانیه مأموریت ابزار اولیه مورد نیاز مدیران در هر سطحی است؛ که راهنمای عمل سازمان یا در موضوع مورد بحث راهنمای عمل دولت محسوب میشود.
3. در تدوین هر بیانیه مأموریتی بهویژه برای دولتها باید به نکاتی توجه شود: آن بیانیه مبتنی بر واقعیات باشد. دولت قابلیت اجرای آن را داشته باشد. شهروندان با خواندن بیانیه مأموریت دولت تمایل داشته باشد که به کاندیدایی که قصد محقق ساختن بیانیه را دارد؛ رای دهند. در عین حال بیانیه منعکسکننده مسیرهای راهبردی جدید باشد. در همین حال؛ بیانیه ماموریت دارای کارکردهایی نیز هست: ایجاد حس یک رسالت خطیر و ایجاد انگیزه فعالیت؛ همسو نمودن اهداف اجزای دولت و نهادهای مرتبط در جهت نیازهای جامعه؛ ارائه تصویری روشن از دولت به جامعه و کسب مشروعیت برای ادامه حیات نظام سیاسی؛ تعیین موضوعات و چالشهای راهبردی و نهایتا تسخیر قلبها در مسیر تحقق آرمانهای نظام سیاسی.
4. بیانیه «گام دوم انقلاب» که خطاب به ملت ایران به مناسبت چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی از سوی رهبر معظم انقلاب صادر شد؛ فقط راهبرد و چشماندازی برای ادامه مسیر انقلاب اسلامی نبود بلکه در بطن خود به صورت روشن واجد بیانیه ماموریتی است که یک دولت جوان و انقلابی به صراحت میتواند بر اساس آن با شهروندان برای تحقق آن پیمان بسته و مسیر انقلاب اسلامی را در عمل با کارآمدی بیشتر عجین نماید. طبیعی است که راهبران هر دولتی نیک میدانند که برای نیل به اهداف، منابع محدود است و نیازها نامحدود است و پاسخدهی به همه نیازها امکانپذیر نیست. از سوی دیگر؛همه نیازها از وزن یکسانی جهت پاسخگویی برخوردار نیستند؛ بنابراین اولویتدهی پاسخ به نیازها از اهمیت ویژهای برخوردار است.
5. محورهای ذیل بر اساس بیانیه گام دوم انقلاب میتواند به مثابه بیانیه ماموریت دولت جوان و انقلابی محسوب گردد:
الف- بیانیه گام دوم تاکید میکند که در حوزه علم و پژوهش باید به قلهها دست یابیم. باید از مرزهای کنونی دانش در مهمترین رشتهها عبور کنیم. در این بیانیه در عباراتی انگیزهبخش اظهار شده است: «به پا خیزید و دشمن بدخواه و کینهتوز را که از جهاد علمی شما به شدت بیمناک است، ناکام سازید». تردیدی وجود ندارد که پشتوانه عمل ارزشمند هر دولتی، علم و پژوهش است که چراغ راه آن دولت در مسیر حکمرانی صحیح بشمار میرود. بازتعریف اهداف و برنامههای وزارتخانههای آموزش و پرورش، علوم، تحقیقات و فناوری و نیز وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي در این راستا اهمیت تام داشته و میتواند نرمافزارهای مورد نیاز علم و پژوهش برای پیشرفت مطلوب را در اختیار دولت قرار دهد.
ب- در حوزه معنویت و اخلاق که وجه ممیزه دولت در نظام اسلامی با سایر دول غیردینی است؛ این باور وجود دارد که شعور معنوی و وجدان اخلاقی در جامعه هرچه بیشتر رشد کند؛ برکات بیشتری به بار میآورد. در این راستا؛ در میان وجوه مختلفی که در جهت رشد جامعه مطرح میشود؛ از توسعه تا پیشرفت همهجانبه، هدف دولت جوان و انقلابی بر اساس ماموریت دریافت شده از بیانیه گام دوم تاکید بر تعالی است که همه اهداف مورد نظر را در مسیر صحیح تامین میکند. به عبارتی، برخلاف تاکید نظامهای سکولار که نهایتا رشد کمی را برای پیشرفت کافی میدانند؛ دولت اسلامی علاوه بر رشد کمی بر رشد کیفی نیز تاکید بسیار دارد.
ج- در حوزه اقتصاد ؛دولت جوان و انقلابی بر این باور است که همهی راه حلها در داخل کشور است. بیانیه گام دوم روشن میسازد این که کسی گمان کند که مشکلات اقتصادی صرفا ناشی از تحریم است؛ نادرست است. علت تحریم مقاومت ضداستکباری و تسلیم نشدن در برابر دشمن است پس راه حل، زانو زدن در برابر دشمن و بوسه زدن بر پنجه گرگ، خطایی نابخشودنی است. به عبارتی هر چند که بسیاری از مشکلات از بیرون بر نظام و کشور تحمیل شده است ولی راه حلها حتما از درون است. بخشی از مشکلات به دلیل ماهیت عدالتستیز نظام استکباری . ماهیت عدالتگرای نظام دینی است. پس باید دانست که این دشمنی ادامه خواهد داشت مگر آن که ایران به خواست استکبار تمکین نماید و با دست خود استقلال و آزادی و عزت خویش را در برابر پای بتهای نوین جهانی قربانی کند. از همین رو؛ برای حفظ ارزشها و آرمانهایی که محصول یک تاریخ مبارزه ملت ایران و خون شهدای بسیاری است چارهای ندارد مگر آن که با اتکاء به راهبرد مقاومت و بهرهگیری از ظرفیتهای درونی گرهها را به درایت و جهاد بازگشاید.
د. در حوزه عدالت و مبارزه با فساد نیز بیانیه گام دوم تاکید دارد که اگر زمام ادارهی بخشهای گوناگون کشور به جوانان مومن و انقلابی و دانا و کاردان- که بحمدالله کم نیستند- سپرده شود امید اجرای عدالت و مبارزه با فساد برآورده خواهد شد. روشن است که موریانه فساد قادر است که ستبرترین پیکرهها را نیز از پای بیاندازد. جوانان پاکی که آرمان انقلاب اسلامی را ادراک کرده و خود را در خدمت انقلاب و نه انقلاب را در مسیر اهداف خود میطلبند؛ قادرند با اتخاذ روش سادهزیستی نه تنها امید را به مردم باز گردانند بلکه میتوانند مسیر انقلاب اسلامی را از ناپاکیها و ناپاکان آلوده پاکسازی نمایند. از همین رو، تزریق نیروهای پاک و انقلابی که به ویروس آلودگیهای دنیاطلبی آلوده نشدهاند؛ به پیکره دولت میتواند محیط را برای ناپاکان ناامن نماید.
ه- در حوزه استقلال و آزادی؛ بیانیه گام دوم دارای سطوری درخشان است که راهنمای طراحی بیانیه دولت جوان و انقلابی بشمار رفته و میتواند این عبارات بر پیشانی رویکرد اجرایی وزارتخانههای چندی حک شود. در بیانیه گام دوم آمده است: «بدیهی است که استقلال نباید به معنی زندانی کردن سیاست و اقتصاد کشور در میان مرزهای خود، و آزادی نباید در تقابل با اخلاق و قانون و ارزشهای الهی و حقوق عمومی، تعریف شود». بسیاری از مشکلات اجرایی در عدم فهم این نکات ظریف است. استقلال به معنای زندانی کردن کشوردر حصار های مرزی نبوده و آزادی نیز نباید بدون مسئولیت تلقی شود. هم استقلال در تعامل عادلانه، عزتمندانه و هوشمندانه با جهان میتواند افزون شود و هم آزادی را باید از طریق امتزاج آن با مسئولیت گسترش داد.
و- در حوزه عزت ملی و روابط خارجی نیز بیانیه گام دوم به صراحت تجربیات تاریخی تعامل با قدرتهای غربی را صورتبندی کرده است. «امروز ملت ایران علاوه بر آمریکای جنایتکار، تعدادی از دولتهای اروپایی را نیز خدعهگر و غیرقابل اعتماد میداند. در مورد آمریکا حل هیچ مشکلی متصور نیست و مذاکره با آن جز زیان مادی و معنوی محصولی نخواهد داشت.»
ز- در حوزه سبک زندگی که بعضی از وزارتخانهها منجمله وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی متولی آنست؛ ماموریت دولت جوان و انقلابی آن است که سبک زندگی ایرانی - اسلامی را به صورت مقبولی گسترش دهد. سبک زندگی غربی محصول درخت فرهنگ غرب است که حتی در خود جوامع غربی مخالفان بسیاری دارد. محصولی مسموم که نهاد خانواده و آینده جوانان را هدف گرفته است. اندیشمندان غربی خود به ضرورت تغییر الگوهای زندگی غربی اذعان دارند. این در حالی است که میوههای مسموم فرهنگ زیستی و سبک زندگی نامطلوب بسان تنها راه زیست فراروی جوامع دیگر نهاده میشود. دولت جوان و انقلابی نیک میداند که بهداشت فرهنگی مهمتر از درمان بیماریهای فرهنگی و مقدم بر آن است.
شهابالدین دوستدار